در بیشتر حمل و نقل ها تاخیری ایجاد می شود که غیر قابل کنترل است و موجب هزینه هایی می شود به یکی از این هزینه ها دموراژ می گویند. در این مقاله به بررسی دموراژ و جزئیات آن خواهیم پرداخت.
کسانی که قصد واردات یا صادرات کالا را دارند باید برای انتقال آن از مبدا به مقصد از کانتینر استفاده کنند و برای این کار باید از شرکت های حمل و نقل که به وسیله ی کشتی، کالا های مختلف را بین کشور ها جابهجا می کنند، کانتینر اجاره می کنند. شرکت های حمل و نقل کانتینر های خود را با زمان معینی به شرکت ها و صاحبان کالا اجاره می دهند.
اگر شرکت یا صاحب کالا کانتینر را در مدت زمان تعیین شده به شرکت های حمل و نقل تحویل ندهد باید مبلغی را به عنوان جریمه به شرکت حمل و نقل پرداخت کند که به این جریمه دموراژ (Demurrage) می گویند.
دیسپچ چیست؟ اگر کانتینر زود تر از مدت زمان قرار داد به شرکت حمل و نقل تحویل داده شود دیسپچ اتفاق می افتد.
هنگامی که قصد دارید کانتینر را از شرکت حمل و نقل اجاره کنید، در زمان عقد قرار داد زمانی مشخص می شود که به آن فری تایم می گویند که توسط شرکت حمل و نقل تعیین می کند. فری تایم مدتی است که شما کانتینر را بدون پرداخت جریمه دیر کرد می توانید در اختیار داشته باشید. فری تایم را اصولا در دو زمان در نظر می گیرند. فری تایم در مبدا، زمانی که کانتینر خالی را به شما تحویل می دهند و تا زمانی که کانتینر پر را تحویل دهید و نوع دوم از زمانی در مقصد کانتینر پر را تحویل می گیرید و تا زمان انتقال به قسمت کانتیر های خالی محاسبه می شود.
هزینه های دموراژ به صورت روز شمار محاسبه می شود و بستگی به ابعاد و نوع کانتینر دارد برای مثال: هزینه ی دموراژ یک کانتینر یخچال دار بیش تر از یک کانتینر معمولی است همچنین هزینه های دموراژ در شرکت های حمل و نقل با یکدیگر متفاوت است همچنین به محض این که مدت زمان فری تایم تمام شود محاسبه ی هزینه های دموراژی شروع می شود.
از دلایل و علل افزای هزینه های دموراژی می توان به دلایل زیر اشاره کرد:
برای کم کردن هزینه های دموراژی یا شامل نشدن این هزینه های برای کالا های شما باید نکاتی را حتما رعایت کنید. اگر احتمال می دهید فرایند ترخیص کالای شما از گمرک به مدت زمان بیشتری نیاز دارد کانتینری را اجاره کنید که فری تایم بیش تری را دارد. در زمان انجام مراحل واردات کالا بارنامه ی خودر را بررسی کنید تا قبل از حرکت کشتی مطمئن شوید تعرفه ی خاصی در آن ذکر نشده باشد.
همیشه سعی کنید قبل از رسیدن محموله مراحل ترخیص کالا و تشریفات گمرکی را شروع کنید تا در زمان ورود کالا به گمرک زمان زیادی را از شما نگیرد همچنین پس از ترخیص و دریافت کالا فور کانتینر را تحویل دهید و مطمئن شوید که زمان تحویل کانتینر به درستی ثبت شده است.
قاعده اینکوترمز در محاسبه میزان دموراز و دیسپچ بسیار اهمیت دارد. هنگامی که کالایی به صورت زیاد بین دو فرد مبادله می شود باید تعیین شود که مسئولیت حمل و نقل بر عهده چه کسی است؟ خریدار یا فروشنده
در زمان عقد قرار داد از دو قاعده FOB و CFR اینکوترمز استفاده می کنند. در این قسمت با این دو قاعده بیش تر آشنا خواهیم شد.
بر اساس این قاعده حمل و نقل کالا از مبدا به مقصد بر عهده ی خریدار یا صاحب کالا است و صاحب کالا باید اقدام به اجاره ی کانتینر کند همچنین هزینه های دموراژ و دیسپچ بر عهده ی مالک کالا است و فرد فروشنده هیچ متحمل هیچ هزینه هایی نمی شود.
بر اساس این قاعده فروشنده وظیفه دارد مراحل ارسال کالا را به عهده بگیرد و از آن جایی که ترخیص کالا بر عهده خریدار است باید این کار را بدون تاخیر انجام دهد تا فروشنده متحمل هزینه های دموراژ نشود.
معمولا کاپیتان کشتی موظف است تا رسیدن کشتی به مقصد را گزارش بدهد تا صاحبان کالا مراحل ترخیص کالا و امور گمرکی را انجام دهد و با هماهنگی مسئولین بندر کالا هارا تخلیه کند کاپیتان کشتی 4 روز قبل از رسیدن کشتی به مقصد اعلام می کند. بعضی از شرکت های حمل و نقل زمان فیری تایم را با رسیدن کشتی به بند محاسبه می کند.
دلایلی که دموراژ برای کالا تعلق نمی گیرد و در قرارداد صاحب کالا با شرکت حمل و نقل قید می شود به عنوان مثال: